Ekspres z grupą zaparzającą E61 i wymiennikiem ciepła HX

[Jogi]

Ale ja pytam czy to faktycznie ma znaczenie w którym momencie cyklu bojlera robimy flusha?

Trzeba by zmierzyć jaka jest rzeczywista temperatura wody w bojlerze tuż po wyłączeniu grzałki i w momencie jej ponownego włączenia. Prawdopodobnie pod koniec cyklu postojowego grzałki flush powinien być krótszy. Ale trzeba wziąć pod uwagę, że to są zwykle 2 litry wody (lub więcej) i jeszcze pół litra w wymienniku. Schładzanie takiej masy następuje powoli i pewnie nie więcej niż o 4-5°C, co w samym HX-ie da 2-3°C różnicy. Nie jestem pewien, tak tylko teoretyzuję. Dla mnie akurat nie ma to znaczenia, bo mam temperaturę ustawioną dość nisko (ciśnienie 1-1,1) i rzadko muszę robić flusha. Fakt, że w momencie postoju pomiędzy włączaniem grzałki ciśnienie spada do 0,9 czy nawet 0,8. Ale zwłaszcza w przypadku zaizolowanego bojlera może to nie mieć wielkiego znaczenia temperaturowego.

[pytlakos]

Wychodzi na to, ze trzeba po prostu kupić ekspres i pomierzyć go w różnych warunkach. Będzie wtedy wiadomo jak regulować temperaturę długością flusha, jaki wpływ ma moment cyklu bojlera oraz o ile skracać flusha, gdy niedawno robiliśmy shota.
Może okaże się, że to wszystko nie ma większego znaczenia i dosyć uproszczone podejście Jogiego jest w sam raz.

Wniosek drugi na podstawie waszych odpowiedzi jest taki, że te maszyny potrafią zapewnić powtarzalność, przynajmniej jeśli działania użytkownika są też takie same.

[Jogi]

Zapewne znajdą się i tacy, którzy z dokładnością laboranta będą chcieli kontrolować cały proces zaparzania. Nie można im tego zabronić. Ale warto się zastanowić nad tym, że konstrukcję HX-a wymyślono właśnie po to, żeby bez nafaszerowania ekspresu po brzegi skomplikowaną elektroniką pomiarowo-kontrolną móc ustabilizować ekstrakcję do tego stopnia, żeby uczynić ją powtarzalną na miarę potrzeb każdego użytkownika. A 100-procentowej powtarzalności nie gwarantują nawet PID-y i wszędzie popodłączane termometry. Zawsze dochodzi tu czynnik ludzki, jak krzywo postawiony tamper, nieprzestawiony młynek, inna wilgotność powietrza, ciśnienie atmosferyczne itp. itd.
Ale wciąż HX to duża powtarzalność i niesamowita wygoda dla tolerujących spienione mleko. W porównaniu z małym domowym jednobojlerowcem to zawsze przeskok na wyższą półkę, jakościowo i smakowo też.

[pytlakos]

Słusznie mówisz Jogi. Mi wbrew pozorom nie zależy na jakiejś super dokładnej kontroli co do stopnia. Zanim wydam kasę chciałem się tylko dowiedzieć na ile trudne i wrażliwe na błędy jest to spłukiwanie grupy.

[zbignes]

Każda maszyna jest inna, każda ma swój swoisty charakter i specyfikę termiczną. Uogólnienia powinny być traktowane z rezerwą, dystansem. Porównania na podstawie opisów parametrów są powierzchowne i raczej ogólne. Bywają modele bardziej i mniej udane. Dodając do tego czynnik ludzki(obsługa), który jest przecież też na zróżnicowanym poziomie(posiadamy różne, nie koniecznie takie same uzdolnienia) stoimy na rozdrożu i który z ekspresów jest dla nas właściwym? Chyba ten z którego wykorzystujemy maksimum(jego) możliwości.

[nix_on]

Przeszedłem przez cały wątek. Moja konkluzja z postów w tym wątku jest następująca. W sumie dwie:
1. Jeżeli celem jest uzyskanie powtarzalnych shot-ów espresso (ew. doopio) bez przywiązywania uwagi do spieniania e61 bez HX to optymalny wybór biorąc pod uwagę wskaźnik efekt/cena.
2. Można kupić e61 z HX i ustawić ciśnienie w bojlerze na około 1,1 bar, co spowoduje "niewielkie" przegrzewanie się ekspresu, które może być zniwelowane przez "niewielki flush" przed ekstrakcją. Przy czym mam tu wątpiwość, ponieważ flush powinien być na tyle dobrze dobrany, żeby schłodzić przegrzaną wodę w bojlerze do optymalnej temperatury - mostrzem jest ten kto trafi.

PS
Jestem fanem espresso doppio.

[kawcio]

Nie jest to jakieś wielkie mistrzostwo świata, by zostać tym mostrzem
Wystarczy w zasadzie upewnić się, że nie jest zbyt ciepło.

[Maciej1]

No i nie przegrzaną wodę w bojlerze tylko w wymienniku ciepła

[antonio]

Po latach różnych doświadczeń i codziennej pracy z 2-grupowymi maszynami, mam nareszcie własny mini-ekspres z dźwigienką E61/HX i z dwiema pompami . To takie novum chyba: pompa rotacyjna do zaparzania kawy, a wibracyjna do napełniania bojlera.



Oczywiście, pierwsza rzecz jaka przyszła mi do głowy, to sprawdzenie temperatury zaparzania. Jak widać na fotografii, termometr połączony z czujnikiem Scace zanotował maksymalną temperaturę 92,45 stopnia — po kilku swobodnych shotach. Nie spłukiwałem, nie wylewałem litrów wody z grupy. Maszyna jest świetnie przez producenta ustawiona. Producent zresztą, razem z maszyną dostarczył kolekcję paru kryz o różnej średnicy po to, by można było ustalić dowolny przedział temperatur zaparzania.



Bez kłopotów podłączyłem ją do sieci i w zasadzie za każdym razem korzystam z preinfuzji, czyli z pośredniego położenia dźwigni: woda pod ciśnieniem sieci już płynie, ale nie pracuje jeszcze pompa. Podoba mi się to. Kawy są za każdym razem fajne i smaczne .

[zbignes]

Przydałby się jakiś zapis przebiegu (zmian)temperatury podczas ekstrakcji, a te kryzy to gdzie się wymienia(presso zbyteczny?)...

[antonio]

Kryzy ograniczają cyrkulację wody w obwodzie HX i grupy. Im mniejsza średnica, tym mniejszy przepływ i niższa temperatura zaparzania. Umieszcza się taką kryzę w górnej rurce wchodzącej do grupy.

[zbignes]

Ciekawe byłoby porównanie zmian temperatury w czasie ekstrakcji z różnymi kryzami, maksymalna temperatura to w której fazie ekstrakcji? Co z regulacją ciśnienia w bojlerze bo to ono ustala wyjściową temperaturę wody...
Twoja informacja przypomina folder reklamowy producenta(uwzględnia tylko "wybrane" parametry...)
Gdy ekspres jest podpięty do sieci wodnej to sens osobnej pompy zasilającej bojler jest trochę problematyczny, raczej potrzebna jest dla ekspresów zasilanych z zbiornika(sterowana preinfuzja itp). Podaj więcej parametrów oraz cenę.

[antonio]

Kiedyś się podzielę takimi przebiegami z rejestratora: gdy uda mi się połączyć termometr z komputerem. Na razie wystarczy mi przyzwoita i stabilna temperatura zaparzania. Pompka wibracyjna moim zdaniem służy tu do rozdzielenia obwodów bojlera i kawy, co pewnie w przypadku zasilania z wewnętrznego zbiornika ma jakieś znaczenie.

A co ma być z regulacją ciśnienia w kotle? Jest to standard przecież.

[zbignes]

...A co ma być z regulacją ciśnienia w kotle? Jest to standard przecież.

Dotychczasowy standard to regulacja temperatury ustawieniem ciśnienia w kotle i flush a regulacja wyłącznie kryzą to nowość. Ciekawy jest wpływ zmiany ciśnienia na działanie/sprawność kryz i finalnie regulacje temperatury ekstrakcji...

... Pompka wibracyjna moim zdaniem służy tu do rozdzielenia obwodów bojlera i kawy,.

Tańszym/prostszym rozwiązaniem jest manualnie uruchamianie uzupełniania wody lub blokada uzupełniania podczas ekstrakcji ...

[antonio]

Regulacja przepływu, cyrkulacji wody w obwodzie HX-E61 jest starą techniką. Odkąd pamiętam, np. maszyny FAEMA mają płynny regulator przepływu tuż obok grupy. Dzięki temu w kotle może być 1.3 bar i jednocześnie kawa może być zaparzana w temperaturze np. 88 stopni. Inni producenci stosują natomiast kryzy o różnych przekrojach, inni jeszcze kulowe zawory z czterema pozycjami o różnych średnicach. Ogranicznik przepływu albo kryza zmienia obieg wody w układzie HX-E61. Szeroki, otwarty przepływ oznacza gorącą wodę w grupie, nawet wrzątek. Jeśli w obwodzie pojawi się ogranicznik o średnicy paru mm, temperatura zaparzania zmniejszy się bardzo. Regulacja ciśnieniem kotła natomiast służy wtedy drobnym zmianom w niewielkim zakresie.